Dziecko przewlekle chore – to takie, które cierpi na chorobę nieuleczalną albo nawracającą, lub postępującą, trwającą 1 rok lub więcej. Dzieci przewlekle chore włącza się do grupy osób niepełnosprawnych. Jednak nie każda choroba przewlekła czyni dziecko niepełnosprawnym i nie zawsze całkowicie i trwale eliminuje je z grona rówieśników.
Cele i zadania:
1.Tworzenie w swych wychowankach osobowości.
2.Rehabilitacja – przywracanie utraconej sprawności fizycznej, psychicznej i społecznej, w tym i zawodowej.
3. Maksymalne aktywizowanie rodziców i opiekunów oraz włączanie ich w proces usprawniania.
4.Stymulowanie sfery społecznej i emocjonalnej dziecka, wpływanie na zwiększenie jego motywacji oraz integrowanie go ze środowiskiem zdrowych rówieśników.
5.Nauczanie szkolne uwzględniające specjalne metody i techniki
6.Uzyskiwanie równowagi dziecka.
7.Stworzenie pozytywnego rozwoju społecznego.
8. Wytworzenie w dziecku dobrego samopoczucia, poprzez realizowanie powyższych celów.
Przyczyny powstawania chorób i kalectw:
*Powikłania okołoporodowe lub przebieg ciąży – kalectwa typu wrodzonego, związane z okresem okołoporodowym, dzieci słabowite.
* Nie zaspakajanie potrzeb biologicznych – dzieci wynędzniałe.
* Choroby panujące w środowiskach osób dorosłych przenoszone na dzieci – dzieci z kontaktu.
*Czynniki cywilizacyjne – choroby psychiczne, nerwice, epilepsje.
*Infekcje – gruźlica, zapalenie stawów i szpiku kostnego, Heinego Medina, schorzenia poreumatyczne.
*Wypadki „komunikacyjne” - kalectwa nabyte (pourazowe).
Typologia dzieci przewlekle chorych (wg Janiny Doroszewskiej):
I. Dzieci prewentoryjne(podziała ten stworzono ze względu na typ postępowania).
*Działalność prewencyjna – zapobiegawcza.
*Są to osoby zagrożone możliwością zachorowania.
*Zagrożenie mogą być powodowane: stanem wewnętrznym, czynnikami środowiskowymi.
Występuje tutaj podział na:
1. Dzieci ze świeżymi zakażeniami
Mamy tu do czynienia ze: stanem infekcji, działalnością prewencyjną, która zatrzymuje proces, przywracanie stanu równowagi, sprawność systemu odpornościowego, wzmacnianie organizmu, likwidowanie stanu infekcji.
2. Ozdrowieńcy
Są to dzieci, które wracają do zdrowia. Działalność prewencyjna: przywraca sprawność, zapobiega możliwości pojawienia się kolejnych stanów chorobowych.
3. Dzieci wynędzniałe
Spowodowane jest to na skutek niedostatku w zakresie zaspokajania potrzeb biologicznych. Dzieci dochodzą wtedy do stanu wyczerpania. Może występować tu w ogóle niedostatek (np. niedożywienie). Może być także nieprawidłowe żywienie (np. gdy dziecko odżywia się chipsami, przez co zaburzony jest dopływ niezbędnych składników odżywczych, jak wapń i magnez).
4. Dzieci słabowite
Pochodzenia konstytucjonalnego (konstytucjonalne wyposażenie człowieka): stałe (ukł. nerwowy), zmienne (pod wpływem środowiska). To dzieci, które są podatne na niekorzystne czynniki zewnętrzne. Ich organizm jest mniej odporny od samego urodzenia.
5. Dzieci z kontaktu
Wywodzą się one ze środowisk, w których są określone typy chorób np. gruźlica. Gruźlica u dzieci jest następstwem choroby w środowisku dorosłych. Działalność prewencyjna: ogranicza (zapobiega) możliwości przeniesienia choroby. Dzieci takie przebywając w prewentoriach wzmacniają się odpornościowo (odpoczynek, żywienie, nauka).
II. Dzieci ze schorzeniami wewnętrznymi
Występuje tu pewna dynamika. Ludzkość z czasem radzi sobie z chorobami postępującymi szybko:
*gruźlica płuc – okres wojny, powojenny
*alergie – narastają, wzrasta odsetek alergenów, odporność ludzi maleje
*choroby reumatyczne
*cukrzyca
*choroby nowotworowe – wzrasta odsetek w grupie dzieci i młodzieży
*astma
*mukogliscytoza – zaburzenia głównych dróg oddechowych, układu pokarmowego
*zespół złego wchłaniania – choroba o podłożu genetycznym lub psychogennym (wzrasta procent zachorowalności an te chorobę)
III. Dzieci ze zmianami narządów ruchu
Są to chorzenia o podłożu chorobowym. Mogą być różnego pochodzenia:
*mózgowego (mózgowe uszkodzenia dziecięce)
*rdzeniowego (urazy rdzenia kręgowego)
*stawowego (głównie reumatyczne i wady postawy)
*powypadkowe
Zaliczamy tu:
* gruźlica kostnostawowa – dzisiaj już rzadko spotykana, stosuje się tu silne antybiotyki.
* gościec deformujący – reumatyzm
*polio – Heinego Medina
IV. Dzieci chore psychicznie, nerwicowe, epileptyczne
Narasta zjawisko nerwicy u dzieci i młodzieży. Mają na to wpływ czynniki cywilizacyjne, nie radzenie sobie z problemami, słaby organizm nie radzi sobie z przeciwnościami.
Choroby psychiczne (chodzi tu bardziej o zjawiska psychopodobne): epilepsja - leki pozwalają panować, redukują ilość napadów. Mamy tez do czynienia z mniejszym marginesem działań ubocznych nowych leków.
Typologia kalectw:
1. Kalectwa typu wrodzonego
Najobszerniejsza grupa kalectw, powstaje w pierwszej fazie życia zarodkowego.
*Dysplozja stawu biodrowego (zwichniecie)
Powstaje na skutek czynnika patogennego. Dochodzi do spłaszczenia panewki (aż do całkowitej płaskości). Źródłem jest to, co dzieje się w czasie wykształcania panewki. Występuje 6-8 razy częściej u dziewczynek. Mamy tu leczenie typu zachowawczego. Raczej występuje leczenie chirurgiczne.
*Zajęcza warga
Zwana inaczej rozszczepieniem wargi. Część środkowa wargi górnej nie jest połączona z częścią boczną, albo też szczelina po obu stronach. Mogą być trzy stopnie tej wady:
* małe wcięcie czerwieni wargowej
*rozszczep wargi
*rozszczep wargi i otworu nosowego
Do leczenia operacyjnego tej wady przystępuje się wcześnie – ok. 3-6 miesiąca życia.\
*Stopy szpotawe
*Stopy końsko – szpotawe
Powstaje bardzo wcześnie, bo w pierwszych dniach ciąży. Ma tu wpływ czynnik patogenny. Może też być wynikiem złamania kości śródstopia (złe zrośnięcie). U dzieci tendencja do utrzymywania nóżki na zewnątrz strony stopy i skręcania palców do wewnątrz. Szpotawość:
*leczenie zachowawcze – maści, rozgrzewania, masaże
*leczenie typu operacyjnego – likwidowanie przykurczu (częściej u chłopców).
*Wilcza paszcza
Gdy z przodu twarzy sterczy wyrostek międzyszczękowy, oddzielony szczelinami od wyrostków zębodołowych, pokryty płatkiem środkowym wargi górnej. To wada rozwojowa, wrodzony rozszczep podniebienia twardego lub twardego lub miękkiego, wyrostka zębodołowego górnej szczęki i wargi górnej.
*Kręcz karku
Istota choroby jest zaburzenie kręgosłupa, płodowe zbliznowacenie lub przykurcz mięśnia mostkowo – obojczykowo – sutkowego po jednej stronie ciała. Pociąga to za sobą wadliwe ustawienie się głowy (główka pochylona w stronę chorą a bródka w stronę zdrową). Przymusowe pochylenie główki pociąga za sobą niedorozwój połowy twarzy. Przyczyny nie są ostatecznie wyjaśnione. Czynniki dziedziczne maja tu dużą rolę. Nieprawidłowe porody są następstwem kręczu karku. Leczenie: u najmniejszych dzieci stosuje się masaże, gimnastykę leczniczą i opatrunki korekcyjne, np. kołnierz Schanza. Stosuje się często zabiegi operacyjne – już w 1-2 roku życia.
*Rozszczepienie kręgosłupa
Wada rozwojowa kręgosłupa, nie zrośnięcie się w pewnych odcinkach kanału rdzeniowego lub utrzymywanie się szczelin w trzonie kręgów.
*Amputacje wrodzone
2. Kalectwa związane z okresem okołoporodowym
*Porodowe porażenie kończyn
Występuje, gdy nastąpi zakłócenie akty porodowego. Polega na naderwaniu lub zerwaniu układu mięśni. Możemy zauważyć na podstawie uszkodzenia rączek. Charakterystyczną cechą jest to, że rączka po urodzeniu, zwisa u dziecka bezwładnie wzdłuż ciała. Gdy nastąpi naderwanie mięśni wtedy możemy zastosować leczenie zachowawcze (masaże, rozgrzewanie, trzymanie rączki w odpowiedniej pozycji). Można tez posunąć się do operacji. Dziś to schorzenie rzadko się pojawia.
*Mózgowe porażenie dziecięce
Cecha charakterystyczną jest to, że jest to zespół nie postępujący. Następuje zerwanie transmiscji mózgowo – rdzeniowej. Powstaje ono poprzez:
*niedotlenienie
*zastoje żylne
*bezpośrednie mechaniczne uszkodzenie tkanki mózgu
*wylewy domózgowe
Wyróżnia się następujące typy porażenia mózgowego:
*Typ spastyczny – występuje u 75 % osób z porażeniem; występują tu przykurcze i usztywnienia.
*Typ horeoatetotyczny – u 10 %; to nie panowanie nad ruchami (w części lędźwiowej), chód lekko taneczny, często zaburzenia mowy.
*Typ ataktyczny – u 5 %, osoby maja trudności z utrzymaniem równowagi ciała, często upadają.
*Typy mieszane – u 10 %.
3. Kalectwa nabyte
*Poinfekcyjne:
*Heinego Medina
*Gruźlica
*Zapalenie stawów i szpiku kostnego
*Schorzenie poreumatyczne
Zmalały z powodu wprowadzenia na rynek nowoczesnych lekarstw.
*Pourazowe
Statystyka tu rośnie, bo wzrastają wypadki „komunikacyjne”. Ginie więcej ludzi niż w konfliktach wojennych.
4. Skrzywienia kręgosłupa
Zapadalność wzrasta. Akceleracja w rozwoju fizycznym nie idzie w parze z jakością statystyki ciała. Tworzą się wady postawy. Wyróżnia się dwa typy skrzywień:
*w linii pionowej – skolioza (odchylenie od pionowej osi kręgosłupa – 3 stopniowa)
*w linii bocznej – np. garb skoliotyczny (wzrasta ich liczba), garb gruźliczy
Spłaszczenia lub pogłębienia skrzywień:
*Kyfoza – plecy okrągłe, rozwija się w okresie dojrzewania i starości.
*Lordoza piersiowa – spłaszczenie łuku, sztywność piersiowa.
*Lordoza lędźwiowa – siodełko lędźwiowe, niekorzystna u kobiet (z powodu na ciążę).
80 % skrzywień jest nieznanego pochodzenia, a tylko 20% prawdopodobnie pochodzi z życia płodowego. Gimnastyka korekcyjna lub operacje mogą pomóc. Polska jest w czołówce rehabilitacji skrzywień kręgosłupa. Wady postaw to także często wynik zaniedbania.
Czynniki wpływające na psychikę przewlekle chorych i kalekich:
1. Czynniki wewnątrzpochodne (endogenne)
Wynikają z ogniska choroby. Są więc następstwem tego, co zachodzi w organizmie człowieka. Stan kalectwa objawia się częstymi dolegliwościami, których w stanie zdrowia nie odczuwamy. Dolegliwości te mogą dotyczyć układu nerwowego lub kumulować się w nim, pod w pływem czynników wewnątrzpochodnych. Trudno jest wtedy utrzymać organizmowi stan równowagi.
2. Czynniki zewnątrzpochodne (egzogenne)
Wynikają ze zmienionego na skutek choroby lub kalectwa środowiska życia danej osoby. U osoby dotkniętej chorobą następują powroty do placówek leczniczych. Wiąże się to ze zmianami środowiska, rozluźnieniem więzi między rodziną, znajomymi, urywanie kontaktów, następuje także inna organizacja życia w placówce, na którą osoba chora nie ma większego wpływu. W placówce są osoby cierpiące i dotknięte różnymi tragediami chorobowymi. Może to nasilić patologię.
Dochodzi czasami do choroby szpitalnej – następstwo niekorzystnych czynników pobytu w szpitalu lub placówkach. Mamy tu procesy prewencyjne (zachowawcze).
Zestawienie metod rewalidacyjnych w pracy z dziećmi chorymi w zakładzie leczniczym
1. Terapia odciążeniowa (spoczynkowa)
*Terapia za pomocą hamowania sennego – udostępnianie racjonalnych warunków dobrego snu.
*Terapia najniższego poziomu czynnościowego – w stanach ciężkich; wybór zajęć o charakterze receptywnym
*Terapia zmniejszonych obarczeń – mniejsze obciążenie niż dotychczasowe; stworzenie nowych warunków
*Terapia za pomocą zmiany bodźców uprzednio obciążających na inne – udostępnienie warunków do „odnowy” przez uczynnianie nie pracujących dotychczas mechanizmów nerwowych (zabawa, rozrywki).
*Terapia odciążeniowa za pomocą uchylania przykrych skojarzeń.
*Terapia odciążeniowa za pomocą zwolnienia długotrwałych napięć i hamowań – zahamowanie: oczekiwania, tęsknoty, niepokoju, tremy, itd.
2. Terapia czynnościowa (uczynniająca)
*Terapia ruchowa – organizowanie racjonalnych dla organizmu codziennych czynności.
*Terapia zabawowa – oddziaływanie przez czynność zabawowa chorego.
*Terapia zajęciowa – najważniejsza jest czynność a nie rezultat; duże znaczenie ma sam wybór.
*Terapia obcowania – obcowanie wychowawcy z dzieckiem.
Choroba szpitalna:
Choroba szpitalna – następstwo niekorzystnych czynników pobytu w szpitalu lub placówkach.
U chorych, którzy spędzili dłuższy czas w szpitalu występuje:
*dezorientacja w miejscu, czasie i sytuacji
*poważne zaburzenia zapamiętywania
*rozpada się normalna, formalna, logiczna struktura wypowiedzi i myślenia
*obserwuje się poważne zaburzenia uwagi, woli i działania
*zaburzenia dobowego rytmu snu i czuwania
*spowolnienie procesów psychomotorycznych, łatwe męczenie się przy najmniejszym wysiłku
Etapy:
1.Protest (bunt).
2.Rozpacz.
3.Zobojętnienie.
Subskrybuj:
Komentarze do posta (Atom)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz